บทความโดย
นายธณัฐ พวงนวม
นายวณัช บัณฑิตาโสภณ
เป็นที่ทราบกันว่า ธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจร (Entertainment Complex) นอกจากจะเป็นที่แพร่หลายในกลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้ว (Developed Countries) ยังเป็นที่นิยมในกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนา (Developing Countries) ด้วย แม้ว่าจะมีการวิเคราะห์ถึงผลกระทบเชิงสังคมที่อาจเกิดขึ้นจากการประกอบธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรซึ่งครอบคลุมไปถึงธุรกิจกาสิโน อาทิ ปัญหาอาชญากรรม และปัญหาด้านศีลธรรม อย่างไรก็ดี ธุรกิจดังกล่าวมีส่วนสำคัญในการเพิ่มรายได้มาสู่ภาครัฐ รวมทั้งช่วยสนับสนุนให้เศรษฐกิจของประเทศสามารถเติบโตได้จากภาคการท่องเที่ยวและบริการอื่น ๆ โดยบทความฉบับนี้ทางคณะผู้เขียนได้ทำการศึกษาการจัดเก็บรายได้ที่เกี่ยวข้องกับการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนาซึ่งตั้งอยู่ในเขตประเทศเพื่อนบ้านของไทยในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ประกอบไปด้วย ประเทศฟิลิปปินส์ ประเทศเวียดนาม ประเทศลาว ประเทศกัมพูชาและประเทศมาเลเซีย เนื่องจากประเทศข้างต้นมีลักษณะทางเศรษฐกิจและสังคมใกล้เคียงกับประเทศไทยจึงทำให้สามารถเปรียบเทียบความแตกต่างของการจัดเก็บรายได้ดังกล่าวของรัฐบาลได้ โดยสามารถติดตามในรายละเอียดได้ในลำดับต่อไป

ที่มา: The ASEAN Post (2562)
2. ธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในประเทศฟิลิปปินส์
ประเทศฟิลิปปินส์มีตลาดการพนันภายในประเทศขนาดใหญ่และมีธุรกิจกาสิโนมากกว่า 50 แห่ง โดยมี The Manila Bay Casino เป็นธุรกิจกาสิโนแห่งแรกที่ดำเนินธุรกิจมาเป็นระยะเวลามากกว่า 45 ปี ส่วนกาสิโนที่ทำรายได้สูงสุดตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมาคือ Solaire Resort and Casino ซึ่งเริ่มให้บริการเมื่อปี พ.ศ. 2556 สำหรับธุรกิจกาสิโนในประเทศฟิลิปปินส์สามารถแบ่งได้ 3 ลักษณะ ได้แก่
(1) ธุรกิจกาสิโนที่เป็นของรัฐ ชื่อว่า Casino Filipino
(2) ธุรกิจกาสิโนที่มีลักษณะเป็นการให้สัมปทานแก่เอกชน
(3) ธุรกิจกาสิโนที่มีลักษณะเป็นการร่วมทุนระหว่างภาครัฐกับเอกชน (Public Private Partnership: PPP)
ประเทศฟิลิปปินส์ถือเป็นศูนย์กลางของอุตสาหกรรมการพนันอีกแห่งหนึ่งของภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ซึ่งประกอบด้วยสถานการพนันที่เป็นกาสิโนแบบดั้งเดิม โดยพบการกระจุกตัวอยู่แถบกรุงมะนิลา ตลอดจนแบบออนไลน์ซึ่งมีที่ตั้งอยู่บนเกาะลูซอน นอกจากนี้ กฎหมายของประเทศฟิลิปปินส์ไม่ได้ห้ามคนสัญชาติตัวเองเข้าเล่นการพนันในกาสิโนแบบมีถิ่นที่ตั้ง (Onsite) ซึ่งแตกต่างจากหลายประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จึงทำให้มีมาตรการควบคุมการเล่นการพนันของหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง โดยปัจจุบันประเทศฟิลิปินส์มี Philippines Amusement and Gaming Corporation (PAGCOR) เป็นหน่วยงานของภาครัฐฟิลิปปินส์ที่ทำหน้าที่กำกับ ออกกฎควบคุมกาสิโนทั้งหมดในประเทศ และให้บริการกาสิโนของรัฐ (ตัวอย่างเช่น Casino Filipino) ซึ่งก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2520 โดย PAGCOR อยู่ภายใต้กำกับของ The Office of the President of the Philippines และนำส่งรายได้ให้รัฐบาลฟิลิปปินส์เป็นอันดับ 2 ของประเทศ รองจากกรมสรรพากรและกรมศุลกากร (The Bureau of Internal Revenue and the Bureau of Customs)

ที่มา: กาสิโนอาเซียนใต้เงามังกร (2565)
รายงานของ PAGCOR ได้แสดงผลประกอบการของกาสิโนทั่วประเทศในปี พ.ศ. 2562 ว่าธุรกิจกาสิโนมีรายได้อยู่ที่ 1.4 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. 2561 ประมาณร้อยละ 11.65 โดยเป็นรายได้จากเครื่องเล่น (Table Games) 240 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เครื่องสล็อตแมชชีน 315 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และบิงโก 249 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งรายได้ที่กล่าวมาข้างต้นจะถูกหักเป็นภาษีและนำไปใช้เป็นค่าใช้จ่ายเพื่อสังคมราว 1.08 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยแบ่งออกเป็นหลายส่วน เช่น แก้ไขปัญหายาเสพติด พัฒนาระบบกีฬา รวมถึงแก้ปัญหาสังคมอื่น ๆ เป็นต้น
นอกจากนี้ The Philippine Inland Gaming Operator (PIGO) ซึ่งเป็นผู้ให้บริการกาสิโนในประเทศ ได้ประมาณการอัตราภาษีที่แท้จริง (Effective Tax Rate: ETR) ของภาษีกาสิโนไว้ที่ร้อยละ 30 จากที่ตั้งเป้าว่าจะเก็บที่ประมาณร้อยละ 42.5 ขณะที่ในปี พ.ศ. 2559 มีการออกกฎหมายกำหนดให้ Philippine Offshore Gaming Operator (POGO) ซึ่งเป็นผู้ให้บริการการพนันออนไลน์กับลูกค้าภายนอกประเทศต้องเสียภาษี (Franchise Tax) ที่ร้อยละ 5 ของรายได้ แต่สำหรับรายได้จากกิจกรรมอื่น ๆ เสียภาษีเงินได้ตามปกติ
3. ธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในประเทศเวียดนาม
ประเทศเวียดนามเริ่มมีกาสิโนถูกกฎหมายในประเทศครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2537 โดยมี Do San Resort Hotel เป็นกาสิโนแห่งแรกของประเทศ และต่อมาในช่วงปี พ.ศ. 2543 รัฐบาลเวียดนาม ได้มีนโยบายขยายใบอนุญาตเพิ่มเติม จนถึงปัจจุบันประเทศเวียดนามมีกาสิโนทั้งหมด 7 แห่ง ซึ่งส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นกาสิโนและโรงแรมขนาดกลาง มีจำนวนโต๊ะให้เล่นการพนันไม่มาก (เฉลี่ยประมาณ 10 โต๊ะต่อแห่ง) โดยตั้งกระจายอยู่ทั่วประเทศ โดยเฉพาะในเมืองท่องเที่ยว เช่น ฮาลอง ดานัง ฮอยอัน เป็นต้น ซึ่งมีกาสิโนแห่งใหญ่ ได้แก่ Ho Tram Strip Casino เปิดขึ้นในปี พ.ศ. 2556 โดยมีจำนวนโต๊ะจดทะเบียนมากที่สุด 180 โต๊ะ และมีเครื่องสล็อตแมชชีนมากถึง 2,000 เครื่อง
สำหรับกฎหมายของประเทศเวียดนามยังไม่อนุญาตให้คนสัญชาติตัวเองเข้าเล่นการพนันในกาสิโน เนื่องจากมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในกลุ่มนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ อย่างไรก็ดี เนื่องจากประเทศกัมพูชามีธุรกิจกาสิโนขนาดเล็กและขนาดใหญ่ประชิดชายแดนประเทศเวียดนามหลายจุดส่งผลให้คนเวียดนามนิยมข้ามไปเล่นการพนันในประเทศกัมพูชาค่อนข้างมาก รัฐบาลเวียดนามจึงมีการปรับเปลี่ยนนโยบายในปี พ.ศ. 2560 เพื่อป้องกันเงินรั่วไหลออกนอกประเทศ โดยปัจจุบันกฎหมายกาสิโนของประเทศเวียดนามอนุญาตให้คนเวียดนามสามารถเล่นการพนันในกาสิโนที่ตั้งอยู่ภายในประเทศได้เพียง 2 แห่ง ได้แก่ Corona Resort and Casino บริเวณเกาะฟู้ก๊วก และ Van Don Scheme ในจังหวัดกวางนินห์ โดยมีมาตรการควบคุมการเล่นพนันที่ค่อนข้างรัดกุมด้วยการคัดกรองผู้ที่มีฐานะทางเศรษฐกิจ กล่าวคือ กำหนดรายได้ต่อเดือน 10 ล้านดอง (ประมาณ 16,000 บาท) และต้องจ่ายค่าเข้า 1 ล้านดอง (ประมาณ 1,600 บาท) ต่อการเข้าไปเล่นได้ครั้งละ 24 ชั่วโมง หรือเหมาจ่ายแบบรายเดือน 25 ล้านดอง (ประมาณ 39,000 บาท) ถือเป็นโครงการนำร่องระยะ 3 ปี
ปัจจุบันกระทรวงการคลังของเวียดนามเป็นผู้กำกับดูแลกิจกรรมเกี่ยวกับการพนันในประเทศ โดยจากการรายงานของกระทรวงการคลังเวียดนาม ระหว่างปี พ.ศ. 2560 – 2562 พบว่า ธุรกิจการพนันโดยเฉพาะกาสิโนมีผลประกอบการประมาณ 740 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี และเสียภาษีให้รัฐบาลเวียดนามเฉลี่ยประมาณ 374 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี โดยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งในปี พ.ศ. 2562 ก่อนเกิดวิกฤตโควิด-19 ธุรกิจกาสิโนเสียภาษีให้ภาครัฐอยู่ที่ 588 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
อีกทั้ง ธุรกิจกาสิโนรวมถึงสถานที่จัดกิจกรรมเกี่ยวกับการพนัน (Gambling Dens) ในประเทศเวียดนามจะต้องเสียภาษีสรรพสามิต โดยใช้ผลประกอบการ (Turnover) หักรางวัลที่จ่ายออก (Prizes) เป็นฐานในการคิดภาษีสรรพสามิตที่อัตราร้อยละ 30 โดยปัจจุบันประเทศเวียดนามมีธุรกิจกาสิโนที่ได้รับใบอนุญาตทั้งหมด 7 แห่ง เช่น Ho Tram Resort Casino ในจังหวัดบ่าเหรี่ยะ – หวุงเต่า Phoenix International Club จังหวัดบั๊กนิญ เป็นต้น และยังมีคลับเกมอิเล็กทรอนิกส์อีกราว 23 แห่ง
4. ธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในประเทศลาว
ธุรกิจกาสิโนในประเทศลาวซึ่งได้รับการลงทุนโดยนักลงทุนต่างชาติ ปัจจุบันมีทั้งหมด 3 แห่ง คือ แดนสะหวันน้ำงึมรีสอร์ท (Dansavanh Nam Ngum Resort) สะหวันเวกัส (Savan Vegas Resort) และคิงโรมันกาสิโน (King Romans Casino) โดยแดนสะหวันน้ำงึมรีสอร์ทตั้งอยู่บริเวณเทือกเขาบัฟฟาโล (Buffalo Mountain) ทะเลสาบแดนสะหวันดำเนินการโดยกลุ่มทุน Macau Legend Development ส่วนสะหวันเวกัสตั้งอยู่ที่แขวงสะหวันนะเขต ดำเนินการโดยกลุ่มทุน Sanum Investment จากมาเก๊าโดยอยู่ในเขตปลอดภาษี (Tax-free Special Economic Zone) และคิงโรมันกาสิโนตั้งอยู่ในเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมทองคำเมืองต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว ซึ่งเป็นหนึ่งในโครงการระยะยาวตามข้อตกลงความร่วมมือของประเทศลาวและประเทศจีนในการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ ที่เริ่มดำเนินการพัฒนาปี พ.ศ. 2543 โดยธุรกิจทั้งหมดเป็นของนักลงทุนจีนที่ได้สิทธิ์สัญญาเช่าถึง 99 ปี โดยไม่ต้องจ่ายภาษี และเมื่อสัญญาหมดลงทรัพย์สินทั้งหมดในเขตเศรษฐกิจพิเศษนี้จะตกเป็นการถือครองของรัฐบาลลาว และกฎหมายของประเทศลาวไม่อนุญาตให้คนลาวเข้าเล่นการพนันในกาสิโน
ถึงแม้ว่ารัฐบาลลาวจะไม่ได้รับรายได้ภาษีจากกาสิโนข้างต้น แต่รัฐบาลลาวเชื่อว่า ธุรกิจการพนันจะสร้างรายได้ให้ท้องที่นั้น ๆ รวมถึงเป็นผลดีต่อภาคการท่องเที่ยวด้วย อย่างไรก็ตาม ประเทศลาวมี Slot Machine Venues กระจายอยู่ทั่วไปตามแนวพรมแดนลาวจีนและพรมแดนลาวไทย โดยเครื่อง Slot Machines เสียภาษีให้รัฐบาลลาวในอัตราร้อยละ 80 ของรายรับ นอกจากนี้ ยังมีกิจการลอตเตอรี่ที่เสียภาษีในอัตราร้อยละ 25 อีกด้วย
5. ธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในประเทศกัมพูชา
ประเทศกัมพูชาเป็นประเทศหนึ่งในเอเชียที่กำหนดให้การพนันเป็นสิ่งที่ถูกกฎหมายสำหรับชาวต่างชาติ โดยเริ่มให้มีกาสิโนที่ถูกกฎหมายขึ้นในประเทศครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2538 ซึ่งกฎหมายได้กำหนดห้ามให้คนสัญชาติตนเองเข้าเล่นการพนันในกาสิโนแต่ธุรกิจกาสิโนหลายแห่งไม่ได้ปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะธุรกิจกาสิโนที่ตั้งอยู่ตามแนวพรมแดนที่ติดต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน (กาสิโนอาเซียนใต้เงามังกร; 2565)
ธุรกิจกาสิโนในประเทศกัมพูชามีการกระจายตัวอยู่ทั้งในพื้นที่ศูนย์กลางเมืองต่าง ๆ เช่น ปอยเปตบาเวต เป็นต้น แต่หลายแห่งตั้งอยู่ใกล้เขตชายแดนไทยกัมพูชารวมถึงชายแดนประเทศเวียดนาม สำหรับคนไทยนั้นได้รับอนุญาตเป็นพิเศษให้ข้ามเขตพรมแดนเข้าประเทศกัมพูชาเพื่อเล่นการพนันได้ โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการตรวจคนเข้าเมืองแต่จะมีระบบการรักษาความปลอดภัยเพิ่มขึ้น ทั้งนี้ ปัจจุบันธุรกิจกาสิโนของประเทศกัมพูชามีจำนวน 101 แห่ง
ข้อมูลของกระทรวงการคลังของประเทศกัมพูชา ระบุว่า ในปี พ.ศ. 2562 รัฐบาลกัมพูชาจัดเก็บรายได้จากธุรกิจการพนันรวม 85 ล้านดอลลาร์สหรัฐ แต่ในปี พ.ศ. 2563 จัดเก็บได้เพียง 40 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งลดลงจากปี พ.ศ. 2562 ถึงร้อยละ 53 เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้ต้องมีการปิดการให้บริการกาสิโนในประเทศ นอกจากนี้ รัฐบาลกัมพูชาได้มีการกำหนดกรอบทางกฎหมายและการบริหารจัดการธุรกิจกาสิโนให้มีประสิทธิภาพและความครอบคลุมมากขึ้นผ่าน Law on the Management of Integrated Resorts and Commercial Gambling (LMCG) อาทิ มีการตั้งคณะกรรมการขึ้นมาดูแลเป็นการเฉพาะ (Commercial Gambling Committee of Cambodia) และมีการกำหนดใบอนุญาตที่เป็นการเฉพาะขึ้นเพิ่มเติม
ทั้งนี้ ภาษีกาสิโนจะเก็บจากรายได้ก่อนหักค่าใช้จ่าย (Gross Gaming Revenue: GGR) ในลักษณะที่คล้ายกันกับ
ประเทศอื่น ๆ โดยเก็บในอัตราร้อยละ 7 ของรายได้ แต่ถ้าเป็นกาสิโนเปิดใหม่จะเก็บภาษี 2 อัตราคือ
กลุ่มทั่วไปร้อยละ 7 ของรายได้ และกลุ่มเฉพาะ VIP[1] ร้อยละ 4 ของรายได้
6. ธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในประเทศมาเลเซีย
ประเทศมาเลเซียมีประชากรส่วนใหญ่ที่นับถือศาสนาอิสลาม การเล่นการพนันจึงเป็นข้อห้ามสำคัญหนึ่งตามหลักศาสนา อย่างไรก็ดี ธุรกิจกาสิโนที่ถูกกฎหมายมีขึ้นในประเทศมาเลเซียครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2514 ในชื่อ Genting Highlands โดยเป็นกาสิโนแห่งแรกและแห่งเดียวของประเทศมาเลเซีย สำหรับกฎหมายของประเทศมาเลเซียกำหนดห้ามให้ประชาชนในประเทศที่เป็นชาวมุสลิมเข้าเล่นในกาสิโนอย่างเด็ดขาด แต่ประชาชนที่มีเชื้อสายอื่น ๆ ที่มีอายุ 21 ปีขึ้นไปสามารถเข้าเล่นได้และจะต้องแต่งกายสุภาพเท่านั้น
ในปี พ.ศ. 2563 บริษัท Genting Malaysia Berhad ซึ่งเป็นเจ้าของธุรกิจกาสิโน Genting Highlands มีรายได้รวมราว 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ลดลงจาก 2.4 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ในปี พ.ศ. 2562 และมีกำไรลดลงเหลือเพียง 78.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ จากเดิม 592.6 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี พ.ศ. 2563

ที่มา: กาสิโนอาเซียนใต้เงามังกร (2565)
ทั้งนี้ ในช่วงก่อนเกิดวิกฤตโควิด-19 ธุรกิจกาสิโนในประเทศมาเลเซียเสียภาษีให้รัฐบาลมาเลเซียรวม 36 ล้านดอลลาร์สหรัฐ คิดเป็นอัตราการเสียภาษีเงินได้ (Effective Tax Rate: ETR) ที่ร้อยละ 10.6 ของรายได้ อีกทั้ง ประเทศมาเลเซียยังมีการเก็บภาษีสรรพสามิตจากไพ่ (Cards) ที่ร้อยละ 10 แบบตามมูลค่า (Ad valorem) ขณะที่ภาษีสรรพสามิตจากไพ่นกกระจอก (Mahjong) อยู่ที่ร้อยละ 5-10 แบบตามมูลค่า (Ad valorem) เช่นเดียวกัน
ตารางที่ 1 การเปรียบเทียบการจัดเก็บรายได้ที่เกี่ยวข้องกับการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนา (Developing Countries)
ประเทศ | ผู้ควบคุม และกำกับดูแล | รายได้จากธุรกิจการพนัน และสถานบันเทิง แบบครบวงจร | เจ้าของรายได้ จากธุรกิจการพนัน และสถานบันเทิง แบบครบวงจร | รูปแบบของธุรกิจการพนัน และสถานบันเทิงแบบครบวงจร | อัตราภาษีที่จัดเก็บ จากธุรกิจการพนัน และสถานบันเทิง แบบครบวงจร | การแบ่งรายได้จากรัฐบาล ให้แก่รัฐบาลท้องถิ่น |
ประเทศฟิลิปปินส์ | รัฐบาลกลาง | 1.4 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ในปี พ.ศ. 2562) | รัฐบาลกลาง | 1) ธุรกิจกาสิโนที่เป็นของรัฐ ชื่อว่า “Casino Filipino” 2) ธุรกิจกาสิโนที่มีลักษณะเป็นการให้สัมปทานแก่เอกชน 3) ธุรกิจกาสิโนที่มีลักษณะเป็นการร่วมทุนระหว่างภาครัฐ กับเอกชน (Public Private Partnership; PPP) | 1) ภาษีกาสิโนในกำกับจัดเก็บ ในอัตราร้อยละ 30 ของรายได้ 2) ภาษีกาสิโนออนไลน์จัดเก็บ ในอัตราร้อยละ 5 ของรายได้ | จัดเก็บเป็นรายได้แผ่นดิน แล้วนำมาจัดสรร ให้แก่รัฐบาลท้องถิ่น |
ประเทศเวียดนาม | รัฐบาลกลาง | 588 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ในปี พ.ศ. 2562) | รัฐบาลกลาง | ธุรกิจกาสิโนรีสอร์ทและโรงแรมขนาดกลาง จำนวน 7 แห่ง ซึ่งได้รับอนุญาตจากรัฐบาลเวียดนามโดยตั้งกระจาย อยู่ทั่วประเทศ โดยเฉพาะในเมืองท่องเที่ยว | ภาษีสรรพสามิต ในอัตราร้อยละ 30 ของรายได้ | จัดเก็บเป็นรายได้แผ่นดิน แล้วนำมาจัดสรร ให้แก่รัฐบาลท้องถิ่น |
ประเทศลาว | รัฐบาลกลาง | N/A | รัฐบาลกลาง | ธุรกิจกาสิโนรีสอร์ท จำนวน 3 แห่งที่ได้รับอนุญาต จากรัฐบาลลาว ได้แก่ 1) แดนสะหวันน้ำงึมรีสอร์ท 2) สะหวันเวกัส 3) คิงโรมันกาสิโน | 1) เครื่อง Slot Machines จัดเก็บ ในอัตราร้อยละ 80 ของรายได้ 2) กิจการลอตเตอรี่จัดเก็บ ในอัตราร้อยละ 25 ของรายได้ | จัดเก็บเป็นรายได้แผ่นดิน แล้วนำมาจัดสรร ให้แก่รัฐบาลท้องถิ่น |
ประเทศกัมพูชา | รัฐบาลกลาง | 40 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ในปี พ.ศ. 2563) | รัฐบาลกลาง | 1) ธุรกิจกาสิโนที่อยู่ในพื้นที่ศูนย์กลางเมืองต่าง ๆ เช่น ปอยเปต บาเวต เป็นต้น 2) ธุรกิจกาสิโนที่ตั้งอยู่ใกล้เขตชายแดนไทยกัมพูชา และชายแดนประเทศเวียดนาม | 1) ภาษีกาสิโนกลุ่มทั่วไปในอัตรา ร้อยละ 7 ของรายได้ 2) ภาษีกาสิโนในกลุ่ม VIP ในอัตราร้อยละ 4 ของรายได้ | จัดเก็บเป็นรายได้แผ่นดิน แล้วนำมาจัดสรร ให้แก่รัฐบาลท้องถิ่น |
ประเทศมาเลเซีย | รัฐบาลกลาง | 36 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ในปี พ.ศ. 2561) | รัฐบาลกลาง | Genting Highlands ของบริษัท Genting Malaysia Berhad โดยเป็นกาสิโนแห่งแรกและแห่งเดียวของประเทศมาเลเซีย | ภาษีสรรพสามิตไพ่และไพ่นกกระจอก ที่ร้อยละ 5-10 | จัดเก็บเป็นรายได้แผ่นดิน แล้วนำมาจัดสรร ให้แก่รัฐบาลท้องถิ่น |
บทสรุป
โดยสรุปจะเห็นได้ว่า ธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนาสามารถสร้างรายได้ตั้งแต่ 36 – 1,400 ดอลลาร์สหรัฐต่อปี โดยขึ้นอยู่กับแนวทางในการบริหารจัดการของแต่ละประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นในลักษณะให้สัมปทานแก่เอกชนยกเว้นในประเทศฟิลิปปินส์ที่รัฐบาลสามารถประกอบกิจการดังกล่าวได้ หรือร่วมทุนระหว่างเอกชน อย่างไรก็ดี ปัจจุบันอัตราภาษีที่จัดเก็บจากรายได้ดังกล่าวของแต่ละประเทศยังคงมีความแตกต่างกัน โดยขึ้นอยู่กับรูปแบบ ลักษณะ และประเภท ซึ่งมีทั้งแบบออนไลน์และแบบทั่วไป ทั้งนี้ ภาษีที่จัดเก็บจากรายได้ดังกล่าวถูกนำมาจัดสรรส่วนหนึ่งให้แก่รัฐบาลท้องถิ่นสำหรับการจัดบริการสาธารณะในพื้นที่ตามกระบวนการงบประมาณ อีกทั้งเป็นแหล่งรายได้ที่สำคัญของประเทศในการดึงดูดให้ภาคการท่องเที่ยวและบริการสามารถดำเนินกิจการไปได้อย่างยั่งยืน
สุดท้ายนี้ทางคณะผู้เขียนขอขอบคุณ ดร. ปัณณ์ อนันอภิบุตร ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนานโยบายการคลังท้องถิ่นคุณอรกันยา เตชะไพบูลย์ ผู้อำนวยการส่วนนโยบายการคลังท้องถิ่น และ ดร. นรพัชร์ อัศววัลลภ บรรณาธิการวารสารการเงินการคลัง สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง ที่อยู่เบื้องหลังการสร้างสรรค์บทความนี้ และก่อนจากกันไปทางคณะผู้เขียนขอเชิญชวนผู้อ่านทุกท่านติดตามบทความเกี่ยวกับธุรกิจการพนันและสถานบันเทิงแบบครบวงจรในฉบับต่อไปอีกครั้ง
บรรณานุกรม
กรุงเทพธุรกิจ. (2563, สิงหาคม). ประเด็นร้อน ‘บ่อน’ ไทย! ชวนไปสำรวจ ‘กาสิโน’ ประเทศเพื่อนบ้านในอาเซียน. สืบค้น 1 มิถุนายน 2565, จาก https://www.bangkokbiznews.com/business/892356
ณัฐกร วิทิตานนท์ และอาร์ม ตั้งนิรันดร (2565). กาสิโนอาเซียนใต้เงามังกร. กรุงเทพฯ. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ประชาไท. (2564, มกราคม). รู้หรือไม่? ‘บ่อนถูกกฎหมาย’ สร้างรายได้เข้ารัฐมหาศาล.จากhttps://prachatai.com/journal/2021/01/91287
B2B Combodia. (2564, มีนาคม). 2020 Casino Tax Collection Drops by More Than 50 percent (2563). สืบค้น 16 พฤษภาคม 2565, จาก https://www.b2b-cambodia.com/news/2020-casino-tax-collection-drops-by-more-than50percent/#:~:text=Casino%20Tax%20collections%20in%20Cambodia&text=2015%3A%20%2429%20million%20in%20revenue,million%20in%20revenue%20tax%20collections.
David Burke. (2563, กุมภาพันธ์). Gambling Taxes Guide – How Gambling Tax is Handled Around The World. สืบค้น 1 มิถุนายน 2565, จาก https://casinodepositbonus.com/features/the-ultimate-guide-to-gambling-taxes-worldwide/
Devin O’Connor. (2564). Philippines Offshore Gaming Tax Revenue Increases Despite Fewer Operators. สืบค้น 10 พฤษภาคม 2565, จาก https://www.casino.org/news/philippines-offshore-gaming-tax-revenue-increases/
Focus Gaming News. The 6 best casinos in the United Kingdom. สืบค้น 1 มิถุนายน 2565,
จาก https://focusgn.com/the-6-best-casinos-in-the-united-kingdom
GGRASIA. (2559, กันยายน). Macau Legend completes Savan Vegas acquisition. สืบค้น 28 เมษายน 2565, จาก https://www.ggrasia.com/macau-legend-completes-savan-vegas-acquisition/
Gentingmalaysia. Quarterly Report. สืบค้น 18 พฤษภาคม 2565, จากhttps://www.gentingmalaysia.com/
investor_relations/quarterly-report/
HG.org LEGAL RESOURCE. Cambodia’s New Law on the Management of Commercial Gambling. สืบค้น 15 พฤษภาคม 2565, จาก https://www.hg.org/legal-articles/cambodia-s-new-law-on-the-management-of-commercial-gambling-59577
IAGA. (2563, กันยายน). Cambodia – Law on the Management of Integrated Resorts and Commercial Gambling. สืบค้น 17 พฤษภาคม 2565, จาก https://www.theiaga.org/
cambodia—law-on-the-management-of-integrated-resorts-and-commercial-gambling
Laura Gumbrell. Danish GGR grows to DKK6.2bn in 2021 despite land-based decline. สืบค้น
1 มิถุนายน 2565, จาก https://igamingbusiness.com/danish-ggr-grows-to-dkk6-2bn-in-2021-despite-land-based-decline/
Laurice Claire C. Penamente. (2561). Revisiting Taxation of onshore and offshore POGOs. สืบค้น 1 มิถุนายน 2565, จาก https://home.kpmg/ph/en/home/insights/2019/12/revisiting-taxation-of-onshore-and-offshore-pogos.html
PAGCOR (Philippine Amusement and Gaming Corporation). PAGCOR Annual Report. สืบค้น
28 เมษายน 2565, จาก https://www.pagcor.ph/annual-reports/annual-2019/pagcor-annual-report-2019.pdf
Playtoday. (2565, สิงหาคม). What States Have Casinos? Numbers and Statistics. จาก https://playtoday.co/blog/stats/what-states-have-casinos/#:~:text=The%20United%
20States%20has%20987%20casinos.&text=If%20you%20broaden%20the%20scope,one%20spot%20in%20the%20world.



นายธณัฐ พวงนวม
เศรษฐกรปฏิบัติการ
กองนโยบายเศรษฐกิจมหภาค
ผู้เขียน

นายวณัช บัณฑิตาโสภณ
นักวิชาการอิสระ
ผู้เขียน